Wat de Beeldenstorm al niet uit het collectieve geheugen heeft gewist! Slechts zes koor-boeken zijn gered gebleven, van de wel honderden die er moeten zijn geweest met de ge-tijdenmuziek die dagelijks liefst zeven keren in kerken werd gezongen. Dat ze zelfs dat vernielden!...
Muziek, in de grote kerken dan (de Nederlandse "kathedralen" - veel minder makkelijk te herkennen dan in Vlaanderen (wellicht omdat er minder geld was om ze te bouwen!...)), gezongen door topkoren, en van de hand van topcomponisten als Josquin Deprez, Cle-mens non Papa, Thomas Crecquillon (hofcomponist van Karel V!), Jean Richafort en vele anderen, alle... Vlamingen!!
Geboren in Zeeuws-Vlaanderen misschien een enkele keer, kwamen ze vooral uit of trok-ken naar West-Vlaanderen, Frans-Vlaanderen, Henegouwen, Brabant! Daar waar toen nog het échte geld was, de grote rijkdom, de onvoorstelbaar (in particuliere handen zijnde) lu-xueuze cultuur. Daar waar meestal, in die betere kringen,... Frans werd gesproken. Van-daar wellicht ook hun eigen Franse of verfranste namen...
Vandaar ook in de Leidse koorboeken - die zes die wel bewaard zijn gebleven - niet in het Nederlands, maar in het Frans alle instructies aan de koorknaapjes en hun meesterzan-gers, allen de vaste gebedstijden zingend voor m.n. het zielenheil van hun (overleden) sponsors: stadsbestuurders en welgestelde burgerlui!
Protestantisme, liberalisme, socialisme, nationalisme... alle ideologieën zullen wel het hunne hebben bijgedragen aan de vertekening. Maar "typisch Hollands" was de getijden-zang die hier voor 1566 weerklonk geenszins, en wie wil spreken van "ónze Nederlandse polyfonisten" moet dan maar wat consequenter zijn op andere terreinen van het cultureel-politieke leven ook...
Maar het was heerlijk te ontdekken vanmorgen, dankzij Margriet Vromans op Radio4 al-weer, dat in elk geval het Egidius Kwartet flink aan de weg timmert om dat nu al meer dan vierhonderd jaar bestaande foute beeld grondig te gaan corrigeren. (Peter de Groot, hun artistiek leider, kan ook moeilijk anders, "met gepaste trots leerling zijnde van de grote Vlaamse maestro Paul van Nevel"...)
Heerlijk om aan de weet te komen dat wij nog vier jaar lang in de gelegenheid zijn - we doen het gewoon wanneer Golo d'r helemaal aan toe is - om, in welke "zeven-getijden-kerk" we hier ook uitkiezen (22 zouden er zijn geweest), kennis te nemen van die fantas-tisch mooie hemelse muziek die toen in onze contreien uitbundig moet hebben geklon-ken.
Want dat is precies wat ze gaan doen, met het Project de Leidse Koorboeken: zes jaar lang, telkens 1 koorboek centraal stellen, en het rijke roomse (muzikale) leven laten her-leven in elk van de oude getijdenkerken, net zoals het weleer heeft geklonken, hier maar dus veel meer nog "in het zuiden" van de Nederlanden, zeven keren per dag. Met een tentoonstelling er altijd aan voorafgaand, met educatieve trajecten eromheen, met boe-ken die erover te lezen zijn, cd's, dvd's...
Mooi mooi!!
Wie wil proeven van wat ik hier allemaal aankaart, kan van harte kijken naar onderstaand filmpje! Wil de Groot nog enkele onnauwkeurigheden her en der vergeven, ach sta vooral zelf op om het uwe te doen inzake waarheidsvinding en eerherstel (niet alleen voor Vla-mingen overigens, ook voor katholieken, Zuid-Nederlanders, alles wat niet-Randstad is... als deel van de Nederlandse cultuur!) Het is, kijk naar de Belgische politiek en televisie, heel veel belangrijker dan u denkt!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten